بازار خرسي در واقع همان دوره كاهش قيمت در بازارهاي مالي است. اين بازار مي‌تواند براي معامله‌گران كم‌تجربه بسيار خطرناك و چالش‌برانگيز باشد و حتي منجر به ضررهاي جبران‌ناپذير و فرار هميشگي از بازارهاي مالي شود.
تمامي بازارهاي مالي در طول روندهاي متفاوتي حركت مي‌كنند و دراين‌بين درك تفاوت ميان روندها مهم است. در واقع درك اين تفاوت‌ها در تصميمات هوشمندانه سرمايه‌گذاري بسيار مؤثر است. اهميت اين موضوع زماني مشخص مي‌شود كه روندهاي مختلف در بازار مي‌توانند شرايط بسيار متفاوتي را در بازار ايجاد كنند. اگر ندانيد كه با چه روندي سروكار داريد پس چگونه مي‌توانيد با شرايط بازار سازگار شويد؟
به‌طوركلي روند بازار جهتي است كه بازار در آن پيش مي‌رود. در بازار خرسي، قيمت‌ها عموماً در حال كاهش‌اند. بازار خرسي مي‌تواند زماني چالش‌برانگيز براي معامله‌گري يا سرمايه‌گذاري به‌ويژه براي تازه‌كاران باشد.
اكثر معامله‌گران ارزهاي ديجيتال و تحليل گران تكنيكال بر اين باورند كه بيت كوين از ابتدا تا به امروز، همواره در يك روند گاوي (صعودي) قرار داشته است. بااين‌وجود در بازار ارزهاي ديجيتال بارها شاهد بازار خرسي بزرگي بوده‌ايم. حتي زماني قيمت بيت كوين بيش از ۸۰ درصد كاهش پيداكرده و همچنين آلت كوين‌ها (altcoin) شاهد كاهش ۹۰ درصدي قيمت بوده‌اند. پس در چنين مواقعي چه مي‌توان كرد؟
در ادامه مي‌توانيد بيشتر در اين خصوص كه بازار خرسي چيست و چگونه مي‌توان دربرابر آن واكنش نشان داد و براي آن آماده شد، بخوانيد.
بازار خرسي چيست؟
همان‌طور كه گفتيم بازار خرسي اصطلاحي است كه به بازارهاي نزولي مالي نسبت داده مي‌شود، اما آيا اين مسئله به اين معني است كه معامله‌گران بايد قيد كسب سود در اين بازار را بزنند؟
اصطلاحي رايج در ميان معامله‌گران و تريدرها مي‌گويد: “پله‌ها براي صعود، آسانسورها براي سقوط (نزول).”
اين جمله به اين معني است كه حركت به سمت بالا مي‌تواند آهسته و ثابت باشد، اما حركت‌هاي نزولي بسيار سريع‌تر و خشن‌تر رخ مي‌دهند. درست مثل تفاوت پله و آسانسور. اما چرا؟
زماني كه قيمت شروع به سقوط مي‌كنند بسياري از معامله‌گران طي اقدامات احساسي شروع به خروج از بازار مي‌كنند. دليل اين كار مي‌تواند نقد شدن سرمايه باشد و يا كسب سود از موقعيت‌هاي بلندمدتي كه معامله‌گر براي خود در نظر گرفته است. همين مسئله به‌سادگي مي‌تواند يك اثر دومينويي در بازار داشته باشند. معامله‌گران و سرمايه‌گذاران يكي پس از ديگري اقدام به فروش و خروج از بازار مي‌كنند. اگر در اين بازار معاملات مارجين هم وجود داشته باشد، افت قيمت‌ها و فروش با شدت بسيار بيشتري رخ مي‌دهد.
اين اتفاق در بازارهاي گاوي به نحو شيرين‌تري رقم مي‌خورد. قيمت‌ها با سرعت فوق‌العاده‌اي رشد مي‌كنند و همبستگي در خريد، همه دارايي‌ها را با رشد قيمت چشمگيري مواجه مي‌كند.
به‌طورمعمول سرمايه‌گذاران در يك بازار خرسي نقش خرس را ايفا مي‌كنند و منتظرند تا قيمت‌ها كاهش پيدا كند. احساسات، پيش‌بيني‌ها و صحبت‌ها در بازار، همگي در راستاي كاهش قيمت‌هاست. بااين‌وجود اغلب در هنگام انتظار براي كاهش قيمت، به دنبال موقعيت‌سازي‌هاي بيشتر براي خود نيز هستند.
نمونه‌هاي بازار خرسي
همان‌طور كه پيش‌تر اشاره شد، بسياري از سرمايه‌گذاران فكر مي‌كنند كه بيت كوين از ابتدا يك روند گاوي (صعودي)را طي كرده است. اما آيا اين بدان معنا است كه بازارهاي خرسي درون بازارهاي گاوي به وجود نمي‌آيد؟ در پاسخ به اين سؤال بايد اشاره داشت كه پس از لمس قيمت ۲۰,۰۰۰ دلاري بيت كوين در دسامبر ۲۰۱۷، بازار به شكل خرسي بي‌رحمانه پيش رفت و افت قيمتي شديدي به وجود آمد.
پيش از بازار خرسي در سال ۲۰۱۸ ، بيت كوين افت قيمتي ۸۶ درصدي را در سال ۲۰۱۴ تجربه كرد.
در ژوئيه سال ۲۰۲۰ ، محدوده بازار خرسي قبلي در حدود ۳۰۰۰ دلار دوباره مورد آزمايش قرار گرفت اما اين محدوده هرگز شكسته نشد. اگر چنين شكست قيمتي رخ مي‌داد، مي‌شد استدلال كرد كه بازار چند ساله خرسي بيت كوين هنوز در جريان است و ادامه پيدا خواهد كرد.
از آنجا كه سطح حمايتي شكسته نشد، مي‌توان حدس زد كه سقوط قيمتي صرفاً به خاطر ترس از بحران ويروس كرونا بوده است و سطح حمايتي فقط دوباره مورد آزمايش قرار گرفته است. البته فراموش نكنيد كه هيچ قطعيتي در مورد تحليل تكنيكال وجود ندارد و اين‌ها تنها گمانه‌زني محسوب مي‌شوند.
ساير نمونه‌هاي برجسته بازار خرسي را نيز مي‌توان در بازار اوراق بهادار يافت. ركود بزرگ، بحران مالي سال ۲۰۰۸ يا سقوط بازار سهام سال ۲۰۲۰ به دليل شيوع ويروس كرونا، همگي از نمونه‌هاي قابل‌توجه هستند. اين رويدادها خسارت بزرگي به وال استريت وارد كرد و قيمت سهام را تا حد زيادي تحت تأثير قرارداد. شاخص‌هاي بازار مانند Nasdaq 100 ، داو جونز (DJIA) يا شاخص S&P 500 مي‌توانند در زمان‌هاي اين‌چنيني كاهش‌هاي قابل‌توجه قيمتي را تجربه كنند.
تفاوت عمده بازار خرسي و گاوي در چيست؟
تفاوت اين دو بازار نسبتاً بسيار ساده است. در بازار گاوي، قيمت‌ها در حال افزايش است، درحالي‌كه در بازار خرسي، قيمت‌ها كاهش مي‌يابد.
تفاوت قابل‌توجه ديگر اين دو بازار مي‌تواند اين باشد كه بازارهاي نزولي از ثبات طولاني‌مدتي برخوردارند. در اين مواقع نوسانات بازار بسيار كم است و تعداد معاملات كمي در بازار اتفاق مي‌افتد. اگرچه ممكن است اين مورد در بازارهاي گاوي نيز مشاهده شود، اما ثبات و بي‌ميلي به معامله بيشتر در بازار خرسي ديده مي‌شود. به‌هرحال ، كاهش قيمت طولاني‌مدت براي اكثر سرمايه‌گذاران امر جذابي نيست.
چطور در بازار خرسي معامله كنيم؟
يكي از ساده‌ترين استراتژي‌هايي كه تاجران مي‌توانند در بازار خرسي استفاده كنند، نقد كردن سرمايه يا تبديل آن به ارزهاي ديجيتال با نرخ ثابت است. اگر نمي‌توانيد كاهش قيمت‌ها را بپذيريد، بهترين كار اين است كه صبر كنيد تا بازار از اين قلمرو خارج شود.
اگر انتظار و مشاهدات شما نشان از يك بازار گاوي غريب الوقوع دارد، مي‌توانيد از اين فرصت استفاده كنيد و دارايي‌ها را با قيمت پايين‌تري خريداري كنيد. اگر هم كه استراتژي سرمايه‌گذاري HODLing طولاني‌مدت با افق زماني چندين ساله يا چند دهه را در پيش‌گرفته‌ايد كه يك بازار خرسي لزوماً نبايد شما را وسوسه به فروش كند.
در معامله‌گري و سرمايه‌گذاري بهترين كار اين است كه با روند بازار معامله كنيد. به همين دليل است كه يك استراتژي سودآور ديگر در بازارهاي خرس مي‌تواند باز كردن موقعيت‌هاي Short باشد. به‌اين‌ترتيب ، وقتي قيمت دارايي‌ها كاهش مي‌يابد ، معامله‌گران مي‌توانند از اين كاهش سود ببرند.
اين موقعيت‌ها مي‌توانند معاملات روزانه ، معاملات نوساني يا معاملات موقعيتي باشند اما هدف اصلي صرفاً معاملات در جهت روند است. با اين اوصاف، بسياري از معامله‌گران به دنبال معاملات “ضد روند” مي‌روند ، به معني معاملاتي در خلاف جهت روند اصلي بازار. بياييد ببينيم كه چگونه كار مي‌كند.
در مورد بازار خرسي، شيوه كار به اين‌گونه است كه يك موقعيت Long در يك جهش باز مي‌شود. اين جهش گاهي به نام “رالي بازار خرسي” يا ” جهش گربه مرده” شناخته مي‌شود. همان‌طور كه حدس زده‌ايد در اين زمان قيمت برخلاف روند حركت كرده و نوسانات شديدي دارد، زيرا ممكن است بسياري از معامله‌گران از فرصت استفاده كنند و يك موقعيت Long براي اين جهش كوتاه‌مدت باز كنند. بااين‌وجود، تا زمان تائيد پايان رسيدن بازار خرسي، فرض اين است كه روند نزولي درست پس‌ازاين جهش دوباره از سر گرفته خواهد شد.
به همين دليل است كه معامله‌گران موفق قبل از شروع روند نزولي سود خود را (در حدود و نزديكي اوج‌هاي اخير قيمتي) برداشت كرده و از آن موقعيت خارج مي‌شوند. در غير اين صورت، ممكن است در موقعيت طولاني خود گير كنند. اين در حالي است كه بازار خرسي به حكمراني خود ادامه مي‌دهد. به همين ترتيب، بايد توجه كرد كه استراتژي اشاره‌شده يك استراتژي بسيار خطرناك است. حتي حرفه‌اي‌ترين معامله‌گران نيز در هنگام تلاش براي گرفتن چاقوي در حال سقوط (Catch a falling knife) متحمل ضررهاي زيادي مي‌شوند.
سخن آخر
همان‌طور كه اشاره شد، بازار خرسي موقعيت بسيار چالش‌برانگيزي است ولي بااين‌وجود مي‌توان در برابر آن مقاومت كرد و سرمايه خود را از دست نداد. به طور خلاصه مي‌توان گفت كه ساده‌ترين استراتژي آمادگي كامل براي فروش و نقد كردن سرمايه در بازار خرسي است و صبر براي يك موقعيت مناسب و مطمئن بهترين كاري است كه در اين بازار مي‌توان انجام داد. حتي در چنين بازاري بسياري از معامله‌گران به دنبال ايجاد موقعيت‌هاي كوتاه‌مدت هستند اما عاقلانه‌ترين كار اين است كه خطر نكرده و از روند بازار پيروي كنيم.
بهترين ارزهاي ديجيتال براي سرمايه‌گذاري در سال ۲۰۲۱
ارز ديجيتال چيست؟
تفاوت بيت كوين و بلاك چين چيست؟
نرخ بهره يا سود چيست و چطور رفتار مردم يك جامعه را عوض مي‌كند؟